همه ما گوگل را میشناسیم و سوالات خود را از آن میپرسیم. هر زمان که عبارتی را در گوگل جستجو میکنیم، نتایج متفاوتی به ما نشان میدهد. چه چیزی باعث میشود در کسری از ثانیه بتوانیم به نتایج مرتبط دسترسی پیدا کنیم؟ گوگل بر اساس چه معیاری ترتیب صفحات نمایش داده شده را مشخص میکند؟ گوگل عوامل گوناگونی را در نظر میگیرد ولی هر سایت نیز اقداماتی را انجام میدهد تا در صفحه نتایج گوگل بالاتر قرار گیرد. این اقدامات به معنای سئو کردن سایت است. در این بلوک یادگیری قصد داریم با مفاهیم سئو آشنا شویم و پس از اینکه دانستیم سئو چیست، اصول سئو کردن سایت و کارهایی که برای سئو کردن سایت لازم است صورت گیرد را بشناسیم. در جلسه اول بلوک سئو درباره مفاهیم کلی سئو صحبت خواهیم کرد و به شما خواهیم گفت چه عاملی باعث میشود با جستجوی کلمات گوناگون در گوگل، نتایج متفاوتی را مشاهده کنید و همچنین میتوانید آموزش سئو را به طور کامل فرا بگیرید.
سئو (SEO) مخفف عبارت Search Engine Optimization و به معنای بهینهسازی برای موتورهای جستجو است. سئو به مجموعه اقداماتی گفته میشود که برای افزایش کمیت و کیفیت ترافیک ورودی وبسایت از طریق جستجوی ارگانیک موتورهای جستجو صورت میگیرد که افزایش بازدید سایت را به دنبال دارد. معروفترین موتور جستجو در جهان، موتور جستجوی گوگل است. بینگ و یاهو نیز از دیگر موتورهای جستجو هستند. زمانی که شما عباراتی را در موتور جستجو سرچ میکنید، نتایج در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP) نمایش داده میشود. برای مثال برای کلمه کلیدی «آموزش دیجیتال مارکتینگ» نتایج زیر در صفحه نتایج موتور جستجوی گوگل نمایش داده میشود.
برخی از نتایج که در موتورهای جستجوی دیده میشوند، مربوط به تبلیغات موتور جستجو هستند. معروفترین تبلیغات موتورهای جستجو مربوط به تبلیغات گوگل یا گوگل ادز است. به راحتی میتوان نتایج تبلیغاتی را از نتایج ارگانیک تشخیص داد زیرا هر موتور جستجو آن را مشخص میکند. در شکل زیر نتایج تبلیغاتی برای کلمه کلیدی «what is digital marketing» نشان داده شدهاند. این نتایج با آیکون «Ad» مشخص شدهاند.
باقی نتایج مربوط به نتایج ارگانیک است. نمونه آن را در تصویر مربوط به کلمه کلیدی «آموزش دیجتیال مارکتینگ» مشاهده کردید. در واقع نتایج ارگانیک شامل تمام صفحاتی است که موتور جستجو نمایش داده میشوند ولی تبلیغاتی نیستند.
حال اگر بخواهیم دقیقتر توضیح دهیم که سئو چیست، میتوان گفت سئو کردن یک سایت شامل موارد زیر است:
درباره هر کدام از موارد گفته شده در درسهای دیگر بلوک یادگیری سئو توضیحاتی کاملی خواهیم گفت
اما هدف نهایی از انجام این اقدامات چیست؟ این راهکارها با هدف افزایش رتبه سایت شما در نتایج جستجوی موتورهای جستجو به ویژه گوگل و با توجه به اهداف تعیین شده کسبوکار انجام میشود. در ادامه مطلب، هر یک از این مواردی که گفته شد، به صورت مفصلتر توضیح داده میشوند.
نزدیک به 60٪ از کل ترافیک در وب مربوط به جستجوی گوگل میشود. اگر شما ترافیک سایر موتورهای جستجو محبوب (مانند بینگ، یاهو و یوتیوب) را نیز اضافه کنید، همان طور که در تصویر میبینید، 70.6٪ کل ترافیک از موتورهای جستجو سرچشمه میگیرد و باقی ترافیک وب، از منابعی مانند شبکههای اجتماعی و ایمیلها میآید.
برای نشان دادن نتیجه بهتر در موتورهای جستجو باید بدانیم موتورهای جستجو مانند گوگل هوشمندتر شدهاند، اما هنوز به کمک ما نیاز دارند. برای بهینهسازی سایت، ارائه اطلاعات بهتر به موتورهای جستجو کمک میکند تا بتوانند محتوای شما را به درستی شناسایی کنند و در نتایج جستجو نمایش دهند. اما سئو کردن سایت مزایای دیگری نیز دارد.
هرچه محتوا در صفحه نتایج موتور جستجو در جایگاههای اول نمایش داده شود، ورودی بیشتری دریافت خواهد کرد و در نتیجه کلیک و ترافیک آن افزایش خواهد یافت.
هر چه رتبه شما در نتایج موتورهای جستجو بیشتر باشد، نرخ کلیک (CTR) محتوای شما بیشتر میشود. نرخ کلیک به معنای میزان کلیک کاربران روی محتوای شما تقسیم بر میزان دیدهشدن محتوا به درصد در نتایج جستجو است. فرمول آن را در زیر مشاهده میکنید:
نرخ کلیک (درصد)= 100*(کلیک/نمایش در صفحات جستجو)
برای مثال اگر محتوای شما ۱۰۰۰ بار در موتور جستجو نمایش داده شود و ۱ بار روی آن کلیک شود، نرخ کلیک 0.1 درصد است. همان طور که در تصویر آمدهاست، در موتور جستجوی گوگل، نرخ کلیک رتبه های اول تا سوم نتایج جستجو، به ترتیب ۳۱.۷۳٪، ۲۴.۷۱٪ و ۱۸.۶۶٪ که حدود ۷۵ درصد کل نرخ کلیک صفحه اول است.
پیادهسازی سئو قوی و با کیفیت در وبسایت میتواند اعتبار برند را بالا ببرد و بر دیگر اقدامات بازاریابی تاثیرگذار باشد. اگر رتبه اول تا سوم را در نتایج داشته باشید، به مشتریانتان نشان دادهاید که از بازیگران اصلی صنعت هستید. همچنین این امر میتواند نشان دهنده معروف بودن سایت شما باشد و به این دلیل بسیاری از کاربران به دنبال نتایج در سایت شما بودهاند.
همان طور که شما برای رسیدن به رتبههای بالا زمان صرف میکنید، افت رتبه نیز زمانبر است. بنابراین سئو استراتژی بازاریابی بلند مدت است. اگر الگوریتم گوگل تغییر نکند یا سایر رقبا استراتژی سئوی خود را تغییر ندهند، پایین آوردن شما از نتایج جستجو آسان نیست.
اکنون که به سؤال سئو چیست پاسخ دادیم و دانستیم اهمیت سئو چیست، لازم است برای یادگیری و درک بهتر آن به سراغ مرجعی معتبر برای آموزش سئو برویم تا بتوان بهترین نتیجه را از این استراتژی دیجیتال مارکتینگ به دست آورد.
موتورهای جستجو مانند کتابخانههای عصر دیجیتال هستند. آنها به جای ذخیره نسخههای کتاب ، نسخههایی از صفحات وب را ذخیره میکنند. هنگامی که یک کلمه یا عبارت را در موتور جستجو تایپ میکنید، موتور جستجو در بین تمام صفحات موجود میگردد و سعی میکند مناسبترین نتایج را نشان دهد. برای این کار و به دست آوردن نتایج درست از الگوریتمها استفاده میشود. کسی دقیقاً نمیداند که این الگوریتمها چگونه کار میکنند، اما با سرنخهایی که گوگل به ما داده است میتوان نتایج خوبی گرفت. گوگل در مقاله «الگوریتم های جستجو چگونه کار می کنند» عنوان کرده است، الگوریتمهای جستجو برای به دست آوردن مفیدترین اطلاعات، به عوامل مختلفی از جمله کلمات عبارات جستجو شده، ارتباط صفحات سایت، حوزه کاری و تخصص سایت، موقعیت مکانی و تنظیمات کاربر توجه میکنند.
اهمیت هر عامل بسته به ماهیت عبارت جستجو شده، متفاوت است. به عنوان مثال، برای مطالب دارای اهمیت زمانی مانند اخبار، جدید بودن محتوا دارای اهمیت بیشتری است. برای سایتهایی که موقعیت مکانی اهمیت دارد، مانند وبسایت دندان پزشکان نتایج نمایش دادهشده بر اساس موقعیت کاربران، متفاوت خواهد بود. همچنین نتایج نمایش داده شده برحسب جستجوهای پیشین کاربر و انتخابهای او نیز متفاوت است.
به عبارت ساده، با سئو کردن مطالب میتوان به موتورهای جستجو نشان داد محتوای شما بهترین نتیجه برای موضوع مورد نظر است. دلیل این امر این است که همه موتورهای جستجو یک هدف یکسان دارند: نمایش بهترین و مناسب ترین نتایج به کاربران خود. نحوه انجام این کار بستگی به موتور جستجوی مورد نظر دارد. به دلیل دقیقتر بودن الگوریتم های گوگل و نمایش نتایج بهتر، این موتور جستوجو، محبوبترین موتور جستوجو در جهان است و بیشتر از همه برای سئوی سایت به آن توجه میشود. گوگل برای نمایش نتایج بهتر به کاربران از الگوریتمهای گوناگون مانند رنک برین، الگوریتم موبایل و الگوریتم مرغ مگس استفاده میکند تا از میان میلیونها صفحه، مرتبطترین نتایج را در کسری از ثانیه نمایش دهد. درباره انواع الگوریتمهای گوگل و توضیح بیشتر درباره آنها در جلسات آتی توضیح دادهشده است. عوامل مهم برای رتبهدهی صفحات، در شکل زیر نمایش دادهشدهاند.
سه نوع سئو وجود دارد که برای کامل کردن استراتژی سئوی سایت به آن نیاز دارید: سئوی داخلی، سئوی فنی و سئو خارجی. با تجزیه استراتژی و فکر کردن در مورد سئو به عنوان این سه نوع، سازماندهی و اجرای برنامههای بهینهسازی بسیار سادهتر خواهد بود.
در تصویر زیر، مراحل ضروری برای بهینهسازی سایت براساس معیارهای سایت ماز نمایش دادهشدهاند. برخی از مراحل مربوط به سئوی فنی و برخی مربوط به سئوی داخلی هستند. در ادامه مطلب انواع سئو به تفضیل بیان شده اند.
سئوی فنی مربوط به موارد غیر محتوایی وبسایت شما است.
سئوی فنی یا تکنیکال شامل استراتژیهایی برای بهبود ساختار سایت است. سئو فنی، خوانایی سایت را بهبود میبخشد (که باعث ایجاد درک بهتر برای موتورهای جستجو میشود) و تجربه کاربری مناسبی را فراهم میکند. ایجاد تجربه کاربری به موتورهای جستجو کمک میکند تا سایت را با کیفیتتر ببینند و آن را بهتر درک کند. برای مخاطب نیز بهتر کردن تجربه کاربری میتواند نرخ پرش (bounce rate) را کاهش دهد و مخاطبان بیشتری را برای بازگشت به سایت شما تشویق کند و ورودی مستقیم (direct) را افزایش دهد.
انواع اقداماتی که برای بهبود سئوی فنی میتوان انجام داد، مربوط به موارد زیر است:
حتماً برای شما هم پیش آمده که یک وبسایت را باز کردهاید و به خاطر کندی آن، صفحه را بستهاید. این موضوع نه تنها برای کاربرها خستهکننده است بلکه موتورهای جستجوی گوگل هم به سرعت سایت اهمیت میدهند. اگر سایت شما سریع نباشد، ممکن است رتبهتان در نتایج جستجو کاهش پیدا کند. برای افزایش سرعت سایت باید به چند نکته توجه کنید:
فشردهسازی کدها: فایلهای CSS و JavaScript حجیم میتوانند سرعت بارگذاری را کاهش دهند. فشردهسازی این فایلها و حذف کدهای اضافی میتواند سرعت سایت را افزایش دهد.
بیشتر کاربران از طریق موبایل به اینترنت دسترسی دارند و بیشتر سرچ گوگل متعلق به موبایل است. اگر سایت شما برای صفحه موبایل به درستی نمایش داده نشود، نه تنها کاربران آن را ترک میکنند، بلکه گوگل هم به شما نمره منفی میدهد. گوگل از الگوریتمی به نام “Mobile First Index” استفاده میکند؛ یعنی گوگل وبسایت شما را ابتدا برای نسخههای موبایل بررسی میکند. پس سایت شما باید بتواند به صورت خودکار با اندازه صفحهنمایش دستگاههای مختلف سازگار شود.
یکی از اصولیترین و مهمترین جنبههای سئو تکنیکال، ساختار سایت یا همان معماری سایت است. ساختار سایت به نحوه سازماندهی صفحات و محتوای مختلف وبسایت اشاره دارد. یک ساختار مناسب نه تنها به کاربران کمک میکند که به راحتی مطالب مورد نیازشان را پیدا کنند، بلکه برای موتورهای جستجو هم اهمیت زیادی دارد. یک سایت با ساختار مرتب و دستهبندیشده به خزندههای موتور جستجو کمک میکند تا به سرعت تمام صفحات را پیدا کرده و آنها را ایندکس کنند. برای ایجاد ساختار مناسب، محتوای سایت را به دستهبندیها و زیر دستههای مرتبط تقسیم کنید. برای مثال اگر یک وبسایت فروشگاهی دارید، محصولات را بر اساس نوع، برند یا دستهبندیهایی که کاربران میپسندند، مرتب کنید.
دادههای ساختار یافته یا Structured Data به موتورهای جستجو کمک میکند تا محتوای صفحات شما را بهتر درک کنند. به زبان ساده دادههای ساختار یافته به موتورهای جستجو توضیح میدهند که هر بخش از محتوای شما دقیقاً چه معنایی دارد.
امنیت وبسایت یکی از فاکتورهای مهم در سئو تکنیکال است که شاید ندانید چقدر میتواند تاثیرگذار باشد. سایتهایی که از گواهینامه SSL استفاده میکنند و به صورت HTTPS اجرا میشوند، هم برای کاربران و هم برای موتورهای جستجو امنتر به نظر میرسند. به یاد داشته باشید که گوگل به وبسایتهای HTTPS نمره بهتری میدهد.
آیا تا به حال به آدرسهای صفحات وبسایتها دقت کردهاید؟ یک URL خوب باید ساده، کوتاه و مرتبط با موضوع صفحه باشد. این موضوع به موتورهای جستجو کمک میکند تا بفهمند صفحه شما درباره چیست. برای گرفتن نتیجه بهتر URL صفحه را کلمهکلیدی همان صفحه قرار دهید؛ این کار به شما کمک میکند تا کلمهکلیدی صفحه مورد نظر را به موتورهای جستجو نشان دهید.
یکی از بدترین چیزهایی که میتواند تجربه کاربری را خراب کند، دیدن صفحه 404 است. این خطا به این معناست که صفحه مورد نظر کاربر دیگر وجود ندارد یا به درستی آدرسدهی نشده است. از دیدگاه موتورهای جستجو هم صفحات 404 میتوانند بر روی رتبهبندی سایت شما تاثیر منفی بگذارند. برای جلوگیری از این مشکل به نکات زیر توجه کنید:
سئوی داخلی مربوط به محتوای موجود در وب سایت شما است.
سئو داخلی شامل استراتژیهایی برای بهینهسازی صفحات داخلی در یک وبسایت است. عوامل موثر بر سئوی داخلی به موتورهای جستجو کمک میکند تا موضوع محتوا را درک کنند و متوجه شوند که وب سایت منبع مهمی دارد که افراد مایل به پیدا کردن آن هستند.
سئوی داخلی خود شامل موارد زیر است:
تحقیق کلمات کلیدی یعنی پیدا کردن کلماتی که مردم در گوگل آنها را جستجو میکنند تا به جواب سوالات یا محصولاتی که به آنها نیاز دارند، برسند. هدف از تحقیق کلمات کلیدی این است که بفهمید چه کلماتی بیشتر جستجو میشوند تا آنها را در محتوای به کار ببرید و بتوانید بیشتر در نتایج جستجو دیده شوید.
محتوا یکی از مهمترین بخشهای سئو داخلی است. محتوای شما باید به نیازهای کاربران پاسخ دهد و اطلاعات مفیدی ارائه کند. موتورهای جستجو به صفحاتی که محتوای باکیفیت دارند، رتبه بهتری میدهد. همچنین در طول محتوا شما باید از کلمه کلیدی اصلی و کلمات مشابه آن استفاده کنید.
یکی از پایههای سئو داخلی، استفاده مناسب از کلمات کلیدی (Keywords) در محتوا است. کلمات کلیدی همان عباراتی هستند که کاربران در موتورهای جستجو تایپ میکنند تا به محتوای مرتبط دست یابند. وقتی شما از این کلمات در محتوای خود استفاده میکنید، به موتورهای جستجو میفهمانید که صفحه شما با نیازهای کاربران مرتبط است. برای استفاده درست از کلمات کلیدی به نکات زیر توجه کنید:
یکی از اصلیترین جنبههای سئو داخلی لینکهای داخلی است. لینکهای داخلی به گوگل نشان میدهند که کدام صفحات سایت شما از اهمیت بیشتری برخوردارند. لینکهای داخلی باید طبق اصول خاصی انجام شود. مهمترین نکات شامل موارد زیر است:
سئوی خارجی به مجموعه اقداماتی گفته میشود که خارج از وبسایت شما انجام میگیرد تا به بهبود رتبه و اعتبار سایت در موتورهای جستجو کمک کند. تکنیکهای سئو خارجی به تقویت ارتباط وب سایت با وبسایتهای دیگر و افزایش اعتبار سایت کمک میکنند.
سئوی خارجی شامل استراتژیهایی جهت ایجاد اعتبار برای وبسایت است. بیشتر اقدامات سئوی خارجی مربوط به گرفتن لینکهای با کیفیت بالا از دیگر وبسایتها است. حجم زیادی از لینکهایی که از سایتهای معتبر به سایت شما داده میشود، به موتورهای جستجو نشان میدهند که سایت شما دارای ارزش و اعتبار است. شما میتوانید از طریق انواع لینکسازی و ایجاد پست مهمان، این اعتبار را به دست آورید. انواع روشهای لینکگرفتن در سئوی خارجی شامل موارد زیر است:
بکلینکها مهمترین عنصر در سئوی خارجی هستند. بکلینک زمانی ایجاد میشود که سایتهای دیگر به سایت شما لینک میدهند. این لینکها به عنوان رای اعتماد از سوی دیگر سایتها به حساب میآیند و به موتورهای جستجو نشان میدهند که محتوای شما ارزشمند است.
اما همه بکلینکها به یک اندازه مفید نیستند. کیفیت لینکها بسیار مهمتر از تعداد آنهاست. اگر از سایتهای معتبر و مرتبط بکلینک دریافت کنید، تأثیر بسیار بیشتری بر روی رتبه سایت شما خواهد داشت.
بهترین نوع بکلینک رپورتاژ آگهی است. رپورتاژ آگهی یک نوع محتوای تبلیغاتی است که بهصورت یک مقاله یا گزارش در سایتهای معتبر منتشر میشود و هدف آن معرفی کسبوکار، خدمات یا محصولات شماست. برخلاف تبلیغات مستقیم، رپورتاژ بهطور طبیعی و با لحنی غیرتبلیغاتی نوشته میشود تا هم اطلاعات مفیدی به خواننده بدهد و هم بهصورت غیرمستقیم به کسبوکار شما اشاره کند. در طور رپورتاژ آگهی بر روی کلمات کلیدی به سمت سایت شما لینک داده میشود و این لینکها تاثیر بسیار زیادی روی سئوی سایت شما خواهند داشت.
شبکههای اجتماعی نقشی کلیدی در سئوی خارجی ایفا میکنند. هرچند لینکهایی که از شبکههای اجتماعی به سایت شما داده میشوند، معمولاً تاثیر مستقیم بر رتبه گوگل ندارند، اما میتوانند ترافیک زیادی به سایت شما جذب کنند. وقتی محتوای شما در شبکههای اجتماعی به اشتراک گذاشته میشود، احتمال اینکه افراد بیشتری آن را ببینند و وارد وبسایت شما شوند، افزایش مییابد. بنابراین حضور فعال در شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام، فیسبوک، لینکدین و توییتر میتواند به رشد برند و بهبود سئوی خارجی کمک کند.
لینکهای پروفایلی لینکهایی هستند که از پروفایلهای کاربران در وبسایتهای مختلف به سایت شما داده میشود. این پروفایلها معمولا در پلتفرمهای اجتماعی، دایرکتوریها، انجمنها و سایتهای مشابه ایجاد میشوند. این لینکها ممکن است تاثیر مثبتی روی سئوی وبسایت شما داشته باشد، اما خطرات و معایبی نیز دارند. برای مثال اگر از سایتهای کمکیفیت یا اسپم لینک دریافت کنید، ممکن است به اعتبار سایت شما آسیب بزند.
لینکهای کامنتی لینکهایی هستند که در بخش نظرات (کامنتها) وبسایتها و بلاگها قرار میگیرند. این لینکها معمولا زمانی ایجاد میشوند که شما در وبسایتهای دیگر یا بلاگها نظر میگذارید و لینک سایت خود را در آنها درج میکنید. اما به یاد داشته باشید که این لینکها ممکن است برای وبسایت شما بسیار خطرناک باشد.
“سئو کلاه سفید” به تکنیکهای سئو گفته میشود که شامل تعیین استراتژی سئو مطابق قوانین موتور جستجو است. تمرکز اصلی سئوی کلاه سفید برای ارایه ارزش بیشتر به مخاطبان است.
“سئوی کلاه خاکستری” ترکیبی از تکنیکهای سئوی کلاه سفید و کلاه سیاه است. در این روش، ممکن است از تکنیکهایی استفاده شود که در حال حاضر خلاف قوانین نیستند، اما احتمال دارد در آینده جریمه شوند. مانند خرید لینک یا استفاده از محتوای تکراری. این روش ریسک متوسطی دارد.
“سئوی کلاه سیاه” به تکنیکها و استراتژیهایی اشاره دارد که سعی در فریب موتورهای جستجو دارند. سئو کلاه سیاه میتواند وبسایتها را در معرض خطر جریمه و یا پنالتی شدن و حذف از نتایج جستجو قرار دهد. این سئوی کلاه سیاه بر بهینه سازی مطالب فقط برای موتور جستجو متمرکز است و تجربه کاربر را در نظر نمیگیرد.
در جلسه اول بلوک یادگیری سئو راجع به چیستی سئو، اهمیت و عوامل موثر بر آن، انواع سئو و سئوی کلاه سفید و سئوی کلاه سیاه صحبت کردیم. در جلسه بعدی راجع به الگوریتمها گوگل صحبت خواهیم کرد. اگر تمایل دارید از انتشار جلسات بعدی خبردار شوید، میتوانید در خبرنامه بلوک یادگیری سئو عضو شوید. اگر سوالی راجع به سئو دارید، آن را با ما در میان بگذارید.