در جلسه گذشته، درباره deep link ها و ضرورت استفاده از آنها در بازاریابی اپلیکیشن صحبت کردیم. Deep link در اپلیکیشن، مانند هایپرلینک در وبسایت عمل میکند و میتواند کاربر را به صورت مستقیم به صفحه محتوای مورد نظر کاربر برساند. استفاده از deep link ها منجر به افزایش نرخ بازگشت کاربر، بهبود تجربه کاربری و افزایش نرخ فعالیت کاربر در اپلیکیشن میشود. شاید این آمار برای شما جالب باشد که اپلیکیشنهای موبایل به طور میانگین، 77% از کاربران فعال روزانه (DAU) خود را در سه روز اول پس از نصب اپلیکیشن از دست میدهند. تعداد کاربران از دست رفته در 30 روز به 90% و در 90 روز پس از نصب اپلیکیشن، به 95% میرسد. شما به عنوان صاحب اپلیکیشن نباید اجازه چنین اتفاقی را بدهید. در این جلسه قصد داریم درباره نرخ ریزش کاربران (churn rate)، دلایل ریزش کاربران و تکنیکهای کاهش نرخ ریزش کاربران صحبت کنیم.
آیا به عنوان صاحب اپلیکیشن تنها انتظار دارید که میلیونها نفر اپلیکیشن شما را دانلود و نصب کنند؟ دانلود و نصب اپلیکیشن نمیتواند موفقیت شما را تضمین کند. زیرا سه روز پس از دانلود اپلیکیشن، تنها 23 درصد از کاربران به اپلیکیشن مراجعه میکنند. در واقع، شما برای جذب کاربران جدید (user acquisition)، زمان و هزینه زیادی صرف کردهاید، اما در صورتی که به فکر نباشید ممکن است به راحتی کاربران جذبشده را از دست دهید. بنابراین، کاهش نرخ ریزش کاربران باید جزء الویتهای شما در بازاریابی اپلیکیشن باشد.
ترندیکس به شما کمک میکند تاثیر کمپینهای تبلیغاتی رقبا روی میزان حذف و نصب اپلیکیشن آنها را بررسی کنید و از تجربهی دیگران بهرهمند شوید.
یکی از رایجترین KPI ها در موبایل مارکتینگ، نرخ حفظ کاربر (retention rate) است که نشاندهنده درصد کاربرانی است که برای استفاده مجدد به اپلیکیشن مراجعه میکنند. مفهوم برعکس این معیار، نرخ ریزش کاربران است. این معیار، برابر است با درصد کاربرانی که در یک دوره زمانی خاص، استفاده از اپلیکیشن را متوقف میکنند. یعنی، اگر نرخ حفظ کاربر، 15 درصد باشد، نرخ ریزش کاربر 85 درصد خواهد بود. برای اینکه یک اپلیکیشن، عملکرد رو به رشدی داشته باشد، باید تعداد کاربران جدیدی که جذب میشوند، بیشتر از کاربرانی باشد که اپ را ترک میکنند. به طور کلی، نرخ ریزش کاربر، معیاری برای پی بردن به میزان رضایت کاربر محسوب میشود. نرخ حفظ کاربر به مرور زمان کم و نرخ ریزش کاربران به مرور زمان زیاد میشود. نرخ حفظ کاربران در اپلیکیشنهای اندروید، iOS و تمامی اپلیکیشنها در سال 2016 در تصویر زیر نمایش داده شده است.
نرخ ریزش کاربران و نرخ حفظ کاربر، بر اساس روابط زیر محاسبه میشوند:
به عنوان مثال، در صورتی که تعداد افرادی که اپ شما را در بازه زمانی مورد نظر ترک کردهاند، 300 نفر باشد، تعداد کاربران در ابتدای بازه زمانی، 600 نفر و تعداد کاربران جدید جذبشده در بازه زمانی، 50 نفر باشد، نرخ ریزش کاربر به صورت زیر محاسبه میشود:
محاسبه این معیار، کار دشواری به نظر نمیرسد، اما نکات ریزی در محاسبه آن وجود دارد که نیازمند دقت بیشتری است. به عنوان مثال، تعریف کاربر فعال یا مشخص کردن بازه زمانی مورد نظر باید به درستی انجام شوند تا نتیجه درستی از آنالیز معیار بدست آید. شما با استفاده از ابزارهای آنالیتیکس و attribution، به راحتی میتوانید نرخ ریزش کاربران را محاسبه کنید.
نرخ ریزش کاربران ، جزء مهمترین و موثرترین معیارها در رشد اپلیکیشن محسوب میشود. هرچه کاربران بیشتری، اپلیکیشن را ترک کنند، شما مجبورید برای جبران خسارت، کاربران جدید بیشتری را جذب کنید و این موضوع، به بازاریابی قدرتمندتر و در نتیجه، صرف هزینه بیشتری نیاز دارد. به آمار جالب زیر توجه کنید:
به علاوه، نرخ ریزش به محاسبه نرخ حفظ کاربر (retention rate) و ارزش طول عمر کاربر (lifetime Value) نیز کمک میکند. در نهایت، تمامی این معیارها برای پیشبینی میزان رشد اپلیکیشن، میزان درآمد و انتخاب تلاشهای بازاریابی آینده مورد استفاده قرار میگیرد. همانطور که در جلسه آنالیز و تحلیل بازاریابی اپلیکیشن نیز گفته شد، این معیارها نشاندهنده عملکرد اپلیکیشن است و به منظور برنامهریزی برای آینده مورد استفاده قرار میگیرد.
علت ریزش مشتری، مسئله پیچیدهای است و به عوامل مختلفی بستگی دارد و بسته به نوع کاربران و نوع اپلیکیشن و حوزه کسبوکار، متفاوت است. اما، رایجترین دلایل ریزش کاربر، شامل موارد زیر است:
خبر خوب این است که شما به راحتی میتوانید با گردآوری نظرات و بازخوردهای کاربران درباره اپلیکیشن خود، به نقاط ضعف آن پی ببرید و آن را بهینهسازی کنید. همه اپلیکیشنها، حتی موفقترین آنها هم ریزش مخاطب دارند. بنابراین، هدف شما باید کاهش نرخ ریزش تا حد ممکن باشد. به یاد داشته باشید که هیچ عدد مشخصی به عنوان بهترین نرخ ریزش وجود دارد؛ زیرا این عدد برای کسبوکارهای مختلف، عدد یکسانی نخواهد بود. ممکن است نرخ ریزش 80 درصد برای یک اپلیکیشن e-commerce منطقی باشد، اما برای ی اپلیکیشن بازی مناسب نباشد.
نرخ متوسط ریزش کاربران اپلیکیشنها در مقیاس جهانی، در بازه زمانی 1 ماهه، 64% و در بازه زمانی 90 روزه، حدود 80% است. به منظور کاهش نرخ ریزش مخاطب، نیاز به محاسبه نرخ ریزش، آنالیز اپلیکیشن، پی بردن به نقاط ضعف اپ و در نهایت، بهینهسازی اپلیکیشن است. نرخ ریزش کاربر برای تمامی کاربران و تمامی اپلیکیشنها یکسان نیست؛ به همین دلیل، یکی از بهترین راهکارهای کاهش نرخ ریزش، استفاده از Cohort Analysis است که در جلسه آینده، به طور کامل توضیح خواهیم داد.
ترندیکس به شما کمک میکند رتبه اپلیکیشن خود در کافه بازار و گوگلپلی را بهبود بخشید و زیر و بم تبلیغات رقبای خود را تحلیل کنید.
برای کاهش نرخ ریزش کاربر، باید از استراتژیهایی استفاده کنید که کاربران را به تعامل و درگیری بیشتر با اپلیکیشن تشویق کند. هرچه میزان درگیری (engagement) کاربران بیشتر باشد،
In-app messages، نوتیفیکیشنهایی هستند که زمانی که اپلیکیشن باز باشد، نمایش داده میشود. این پیامها با پوش نوتیفیکیشن متفاوت است. این پیامها توسط کاربرانی که درون اپلیکیشن در حال فعالیت هستند، دریافت میشود و معمولاً بر اساس فعالیتهای هر کاربر است؛ به همین دلیل، تاثیرگذاری بیشتری دارد. نکته مثبت این پیامها این است که کاربران نیازی به ثبت نام (opt-in) ندارند و هر کاربری که اپلیکیشن را نصب کرده باشد، شانس دریافت چنین پیامهایی را دارد.
شما با استفاده از پیامهای درون-اپ میتوانید با کاربران خود ارتباط برقرار کنید و آنها را به کشف همه بخشهای اپلیکیشن و درگیری با اپ خود تشویق کنید. بسیاری از توسعهدهندگان، پیامهای درون-اپ خود را با دکمههای CTA به کاربر نمایش میدهند تا هر فرد مطابق نظرش، مسیر تجربه کاربری خود را بسازد. انواع دیگری از پیامهای درون-اپ وجود دارد که به کاربر امکان یک رابطه دو طرفه، انتقاد از اپلیکیشن و مطرح کردن مشکلش را میدهد. موثرترین پیامهای درون-اپی که باید در استراتژی خود به کار گیرید، شامل موارد زیر است:
تحقیقات ثابت کرده است که پیامهای درون-اپ، نرخ حفظ کاربر را 3 برابر افزایش میدهد و به طور کلی، منجر به افزایش فعالیتهای کاربران میشود. استفاده از این تکنیک برای حفظ کاربران، به یک استراتژی صحیح و دقت بیشتر نیاز دارد؛ زیرا ارسال پیامهای زیاد، ممکن است منجر به نتیجه برعکس و از دست رفتن کاربران شود.
هدف از ارسال پوش نوتیفیکیشنها نیز مشابه پیامهای درون-اپ، تشویق کاربران به فعالیت در اپلیکیشن و حفظ کاربر است، اما شیوه استفاده از این تکنیک متفاوت است. استفاده از پوش نوتیفیکیشن، شما را قادر میسازد تا کاربرانی که اپلیکیشن را نصب کردهاند، اما در اپ فعالیت نمیکنند را به استفاده مجدد از اپلیکیشن، تشویق کنید. استفاده از این استراتژی برای درگیر کردن کاربران خارج از اپلیکیشن، ضروری است. این پیامها معمولاً روی صفحه اصلی گوشی نقش میبندد و توجه کاربر را از طریق لوگوی اپلیکیشن و پیام ظاهرشده روی صفحه موبایل جلب میکند. نرخ بازگشایی این پیامها، تقریباً 2 برابر ایمیلهای معمول است. به همان دلایلی که از پیامهای درون-اپ استفاده میکنید، از پوش نوتیفیکیشن هم استفاده کنید.
نرخ حفظ کاربر اپلیکیشنهایی که از پوش نوتیفیکیشن استفاده میکنند، 49 درصد است. همچنین، بر اساس آمار Localytics، کاربران این اپلیکیشنها به طور متوسط، 14.7 مرتبه در ماه با اپلیکیشن درگیر میشوند، در حالی که این عدد برای سایر اپلیکیشنهایی که از این استراتژی استفاده نمیکنند، 5.4 مرتبه در ماه است. بهترین استراتژی برای کاهش نرخ ریزش کاربران، استفاده همزمان از in-app message و push notification است.
متاسفانه اغلب توسعهدهندگان، پوش نوتیفیکیشن را حالت دیگری از ایمیل در نظر میگیرند و همین موضوع، باعث ضرر آنها میشود. ارسال پوش نوتیفیکیشنها باید به صورت دستهبندی شده و بر اساس نیازهای کاربران باشد و در نهایت، منجر به ایجاد تعاملات ارزشمند و یونیک شود. برای این منظور، ابتدا باید نوع استفاده کاربران از موبایل، چگونگی ارتباط آنها با اپلیکیشن شما و نیازهای آنها را بشناسید و با استفاده از این اطلاعات، استراتژی مورد نیاز خود را برنامهریزی کنید.
آیا شما نیز از آن دسته از توسعهدهندگانی هستید که یک پیام یکسان را برای تمامی کاربران خود ارسال میکنید؟ آیا تمامی کاربران شما مایل به دریافت پیام مورد نظر هستند؟ ارسال پیامهای نوتیفیکیشن، باید به صورت هوشمند و شخصیسازیشده (personalized) صورت گیرد تا نتیجه مطلوبی را برای شما به وجود آورد. نرخ تبدیل (conversion rate) پیامهای شخصیسازی شده، سه برابر پیامهای پوش معمولی است. برای ارسال پیامهای هوشمند، نیاز به دستهبندی کاربران دارید. تقسیمبندی کاربران میتواند به روشهای مختلف صورت گیرد. رایجترین تقسیمبندی، بر اساس اطلاعات دموگرافی (سن، جنسیت، موقعیت جغرافیایی و …) است. به علاوه، روش دیگری که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته، تقسیمبندی کاربران بر اساس رفتار درون -اپ است.
به علاوه، مانند تمامی استراتژیهای دیجیتال، برای سنجش میزان موفقیت پوش نوتیفیکیشن، باید KPI های مورد نظر خود را تعریف کنید و برنامههای آینده خود را بر اساس آنها مشخص کنید. معیارهایی مانند engagement، conversion، retention و LTV برای سنجش پوش موفقیت استراتژی مناسب است.
سعی کنید بهترین روز هفته و بهترین زمان ممکن را برای ارسال پوش نوتیفیکیشن انتخاب کنید تا نتیجه بهتری بدست آورید. مانند تمام شیوههای بازاریابی، بهترین زمان ارسال پوش نوتیفیکیشن نیز یک نسخه جادویی ندارد که برای تمامی اپلیکیشنها صادق باشد، بلکه بسته به نوع اپلیکیشن، مشخصات مخاطبان، محتوای پیام و … متفاوت است. انجام تست، بهترین راه برای فهمیدن بهینهترین زمان ارسال پیامها است، اما به طور کلی، باید از ارسال پوش نوتیفیکیشن در زمانهایی که کاربر خواب است یا مشغول انجام کارهای مهم است، بپرهیزید؛ چرا که نتیجه عکس در پی خواهد داشت. عصرها، معمولاً بهترین زمان برای ارسال پیام است، اما در کل باید نسبت به کاربران خود شناخت کامل داشته باشید و بدانید چه زمانی از شبانهروز مایل به دریافت پیامهای شما هستند.
کاربران اپلیکیشنهای موبایل روزانه با تعداد زیادی از پیامها و آگهیهای تبلیغاتی مختلف روبهرو میشوند. اغلب کاربران دوست دارند خیلی سریع پیامها را مرور کنند و صفحه موبایل خود را خلوت کنند؛ یعنی شما به عنوان یک توسعهدهنده باید شما درکوتاهترین جملهی و سریعترین حالت ممکن، پیام خود را به کاربر منتقل کنید. در صورتی که محتوای پیام شما بهاندازهی کافی جذاب و واضح نباشد، توسط کاربر نادیده گرفته میشود و این تجربه بد در ذهن مخاطب میماند. عدم شفافیت در انتقال پیام، طولانی بودن پیام و لحن نامناسب، از جمله دلایل تادیده گرفته شدن پوش نوتیفیکیشنها است. بسته به دستهبندی اپلیکیشنها، محتوای پوش نوتیفیکیشنها میتواند بسیار متفاوت باشد. با این وجود، کلمات و عباراتی هستند که وجود آنها در محتوای پیام یا به کارگیری آنها در دکمه CTA، به طرز شگفتانگیزی نرخ کلیک را افزایش میدهد. به عنوان مثال، کلمه «تخفیف» در پیامهای تبلیغاتی، منجر به نرخ کلیک 15 درصدی میشود. علاوه بر این، برای پی بردن به موثرترین کلمات، باید از آزمون و خطا استفاده کنید تا بهترین عبارات و کلمات مورد نظر کاربران خود را پیدا کنید. به علاوه، کاربر باید با کلیک روی دکمه CTA، مستقیماً به محتوای مورد نظر در اپلیکیشن منتقل شود که این کار، از طریق deep linking انجام میشود و به صورت کامل در جلسه قبل توضیح داده شده است.
بازاریابی مجدد، یکی از بهترین راهها برای برقراری ارتباط با کاربرانی است که اپلیکیشن را نصب کردهاند، اما به دلایلی دیگر از اپ استفاده نکردهاند. این کاربران حتی ممکن است دریافت پیامهای پوش نوتیفیکیشن را هم لغو کرده باشند، اما این موضوع در remarketing اهمیتی ندارد، زیرا شما میتوانید از راههای مختلف مانند ارسال ایمیل، شبکههای اجتماعی و تبلیغات پولی (paid ads) به کاربران دسترسی پیدا کنید. بر اساس تحقیقات AppsFlyer، هزینه ایجاد لید از طریق remarketing نسبت به سایر روشهای بازاریابی کمتر است.
نکته مهم در remarketing این است که در کانالهایی این استراتژی را پیادهسازی کنید که اغلب کاربران حضور دارند. تحقیقات ثابت کرده است که کاربران تلفن هوشمند به طور متوسط با 24 اپلیکیشن در یک ماه درگیر میشوند، اما 80 درصد از زمانشان را در تنها 5 اپلیکیشن (مانند فیسبوک، یوتیوب، Gmail) سپری میکنند. البته این اپلیکیشنها در کاربران ایرانی متفاوت است و پرکاربردترین آنها میتواند شامل تلگرام، اینستاگرام و Gmail باشد. این کانالها، دقیقاً همان جایی است که باید کاربران خود ارتباط برقرار کنید. بنابراین، اولین سوالی که در remarketing باید از خود بپرسید، این است که مخاطبان هدف شما بیشتر در چه پلتفرمهای دیجیتالی وقت میگذرانند؟ همچنین، از طریق آنالیز رفتار کاربران با استفاده از ابزار آنالیتیکس، کاربران مورد نظر را مجدداً به استفاده از اپلیکیشن جذب کنید.
دانستن اینکه چند نفر اپلیکیشن شما را ترک کردهاند خوب است که از طریق محاسبه نرخ ریزش بدست میآید، اما مهمترین نکته این است که شما باید علت بروز این اتفاق را شناسایی کنید. فرض کنید در این ماه، 30 نفر کاربر را از دست دادهاید، برای حل این مشکل، باید چه کنید؟ قطعاً نمیتوانید بدون آگاهی از علت ریزش کاربران، مشکل را حل کنید.
قبل از آنالیز رفتار کاربران در اپلیکیشن، موارد زیر را درباره اپلیکیشن خود چک کنید. به طور کلی، موارد زیر، از جمله رایجترین دلایل لغو نصب اپلیکیشن است:
در صورتی که موارد بالا را رعایت کردهاید، اما باز هم ریزش کاربران دارید، باید رفتار کاربران درون اپلیکیشن را با استفاده از ابزارهای آنالیز مانند گوگل آنالیتیکس، بررسی کنید. یکی از بهترین کارها، آنالیز اسکرین است. معیارهایی نظیر بازدید از اسکرین، مدت زمان متوسط سپریشده در اسکرین، درصد کاربرانی که از هر اسکرین خارج میشوند و … میتواند اطلاعات زیادی را در اختیار شما قرار دهد. به عنوان مثال، در صورتی که تعداد افرادی که از یک اسکرین خاص خارج میشوند، زیاد باشد، نشاندهنده وجود مشکلات و ضعفهایی در صفحه مورد نظر است. به عنوان مثال، ممکن است زمان بارگذاری صفحه مورد نظر زیاد باشد و باعث آزار کاربران شده باشد. بنابراین، در جهت اصلاح و بهینهسازی آن بخش، قدم بردارید تا کاربران بیشتری را از دست ندهید.
علاوه بر نظارت بر اسکرین، میتوانید رویدادهای درون-اپ، زمان بارگذاریها و گزارشات نقص فنی را نیز با دقت پیگیری کنید. به یاد داشته باشید که چیزی را میتوان مدیریت کرد که معیارهای مهم آن پیگیری و اندازهگیری شده باشد.
به احتمال زیاد با تست A/B آشنا هستید و ممکن است برای کمپینهای ایمیلی خود، لندینگ پیج وبسایت، کمپینهای کلیکی خود استفاده کرده باشید. پس چرا از این آزمون برای اپلیکیشن خود استفاده نکنید؟ هر توسعهدهنده باید با آزمونوخطای فراوان به حالت مطلوب دست بیابد. شما میتوانید با استفاده از تستهای A/B و با نظارت دقیق بر نتایج، بهترین استراتژی را انتخاب کنید. تلاش برای یافتن بهترین راهحل هیچوقت تمامی ندارد و این چرخه را باید همواره طی کنید. این تستها این امکان را در اختیار شما میگذارد که اپلیکیشن خود را برای مخاطبان هدفتان بهینهسازی کنید. این روند ممکن است کمی کندتر از سایر روشها باشد، اما تاثیرگذاری بیشتری دارد و نرخ ریزش کاربر را به شدت کاهش میدهد. به عنوان مثال، دکمههای مختلف CTA در صفحات مختلف را تست کنید. جایگذاریها، رنگبندیها، منوی هدایت (navigating menu)، آیکونها و دکمههای متفاوت را امتحان کنید و بهترین آنها که منجر به رضایت کاربران شده است را برای اپلیکیشن خود انتخاب کنید. ابزارهایی مانند Apptimize و Leanplum، تستهای A/B را به آسانی و به سرعت برای اپلیکیشنهای موبایل ایجاد میکنند. به علاوه، میتواندی فضای خارج از اپلیکیشن که مرتبط با اپلیکیشن است، مانند صفحه اپ استور اپلیکیشن، کانال جذب کاربر و پیامها و کمپینهای تبلیغاتی درون اپلیکیشن خود را نیز تست کنید.
در این جلسه از بلوک بازاریابی اپلیکیشن، درباره اهمیت محاسبه نرخ ریزش کاربر، دلایل ریزش کاربران اپلیکیشن و راهکارهای جلوگیری از بروز این اتفاق صحبت کردیم. یکی از موثرترین راهکارها برای کاهش نرخ ریزش کاربر، استفاده از cohort analysis است که میخواهیم در جلسه آینده که آخرین جلسه از این بلوک است، درباره آن صحبت کنیم. در صورتی که پس از این 15 جلسه، سوالی در ذهن شما است یا موضوعی از مباحث بازاریابی اپلیکیشن از قلم افتاده است، در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید تا در جلسهای جداگانه توضیح دهیم.
2 ديدگاه نظر دهيد
سلام جلسه بعدی رو کی میذارین؟
و اینکه من یه سوال ازتون کردم از قسمت ارتباط با ما در خصوص attribution و هنوز پاسخی دریافت نکردم
لطفا زودتر جواب بدین
سلام تنها یک جلسه باقی مانده
به زودی پست میشه